شيوه هاي روانكاري کمپرسورها

کمپرسورهاي رفت و برگشتي پيستوني
در کمپرسورهاي رفت و برگشتي پيستوني کوچک، پيستون با استفاده از يک ميله‏ي متصل‏کننده (شاتون) به ميل‏لنگ متصل شده است. در اين کمپرسورها، پيستون و سيلندر از روغن پاشيده شده از کارتر استفاده مي‏کنند. در کمپرسورهاي بزرگتر، پيستون توسط يک ميله‏ي کراس هد به حرکت در مي‏آيد. در اين نوع کمپرسورها پيستون به صورت جداگانه و توسط روغن پاشيده شده از کارتر روانکاري مي‏شود. روانکاري قطعات اين کمپرسورها معمولا، توسط يک سيستم تحت فشار انجام مي‌گيرد. اين سيستم روغن خنک و فيلترشده را در فشار 2 بار به تمامي ياتاقان‌ها مي‌رساند. تنها كمپرسورهاي کوچک با توان کمتر از KW 20 از سيستم روانکاري پاششي استفاده مي‌کنند.

روانکاري سيلندرهاي موجود در يک کمپرسور پيستوني، مشکل‏ترين وظيفه‏ي روغن کمپرسور مي‏باشد. وظايف اوليه‏ي روانکارها، کاهش اصطکاک و سايش، آب‏بندي محفظه‏ي تراکم و جلوگيري از خوردگي مي‏باشد. بيشترين تنش‏ها نيز در نقاط مرگ پايين و بالا ايجاد مي‏شود، در اين نقاط خطر ايجاد پاره‌گي لايه‏ي روغن و تماس فلز به فلز وجود دارد. همچنين هنگام تراکم هوا يا گاز روغن تحت تنش‏هاي بيش از اندازه قرار مي‏گيرد. هنگام تراکم دماي محفظه‏ي احتراق افزايش مي‏يابد، اين شرايط مي‏تواند منجر به تشکيل رسوب و يا ايجاد اکسيداسيون در روغن شود. همچنين بايد سعي کرد تا حد ممکن از ورود هوا يا گاز آلوده به کمپرسور جلوگيري شود. زيرا وجود آلودگي، فرآيند اکسيداسيون در روغن را تسريع مي‏کند.
کمپرسورهاي پيستوني در انواع بدون روغن و روغن‏دار توليد مي‏شوند. معمولاً روغن‏هاي معدني، مطابق با استانداردهاي DIN 51506-VCL,VDL (همچنين PAOها يا روغن‏هاي پايه‏ي دي‏استري) با پايه‏هاي گرانروي ISOVG 68 الي ISOVG 150 براي اين نوع کمپرسورها استفاده مي‏شوند. کمپرسورهاي متحرک نيز اغلب با روغن موتورهاي تک درجه (SAE 20-SAE 40) روانکاري مي‏شوند.
کمپرسورهاي دوراني و کمپرسورهاي دوراني پره‏اي
محفظه‏ي فشار کمپرسورهاي دوراني به وسيله‏ي پاشش مستقيم روغن و يا با استفاده از سيستم‏هاي مصرف‏شونده روانکاري و خنک‏ مي‏شود. روانکاري اين کمپرسورها از نظر قرار گرفتن روغن تحت دماي بالا، مانند روانکاري سيلندرها در کمپرسورهاي رفت و برگشتي است. در حالتي که کمپرسورهاي دوراني توسط پاشش روغن روانکاري و خنک مي‏شوند، يک مقدار مشخص از روغن همواره به درون محفظه‏هاي کمپرسور پاشيده مي‏شود. اين مقدار به حدي است که دماي خروجي روغن از دماي °C 100 تا °C 110 تجاوز نکند. در عين حال، روغن استفاده شده بايد پيستون‏ها را آب‏بندي کند. اين امر سبب افزايش بازده‏ي حجمي کمپرسور شده و در نتيجه بازده‏ي کلي کمپرسور افزايش مي‏يابد. روغن هاي مورد استفاده براي اين کمپرسورها معمولاً از نوع VCLو VDL ( برطبق استاندارد DIN 51506) و داراي گرانروي ISO بين 68 الي 150 بوده و يا روغن موتورهاي تک‏درجه‏ي SAE20 تا SAE40 مي‏باشد

کمپرسورهاي مارپيچي
در کمپرسورهاي مارپيچي که از سيستم پاشش روغن استفاده مي‌شود، روغن وظيفه‏ي آب‏بندي، انتقال گرما و روانکاري را به عهده دارد. در اين حالت روغن در فشار حدود 3 تا 4 بار به محفظه فشار ميان روتورها پاشيده مي‏شود. روغن تشکيل يک لايه‏ي روانکار هيدرواستاتيک و هيدروديناميک داده و روتورها و ياتاقان‏ها را روانکاري مي‏کند. علاوه بر اين روغن درز ميان روتورها و محفظه‏ي ساکن کمپرسور را نيز روانکاري مي‏کند. همچنين روغن عمل جذب گرما و انتقال آن از طريق رادياتور را انجام مي‏دهد. با تنظيم جريان روغن مورد استفاده در اين کمپرسورها مي‏توان دماي هواي خروجي را در محدوده‏ي °C 100- °C 80 تنظيم کرد. جداکننده‌هاي روغن، به منظور جداسازي روغن از هوا استفاده مي‌شوند. روغن جداشده در مخازن هواگيري و پس از فيلتراسيون خنک مي‌شود و دماي آن از °C 80 به °C 50 کاهش مي‏يابد. در صورت برابر بودن فشار روغن با فشار کمپرسور مارپيچي، مي‏توان از اين فشارجهت پاشش مجدد روغن استفاده کرد. به علت اهميت فوق‏العاده‏ي گرانروي در روانکاري الاستوهيدروديناميک و پايداري مکانيکي لايه‏ي روانکار در تعيين گرانروي روغن، بايد شرايط آغاز به کار و معمول را در نظر گرفت. به ط
ور کلي، روانکارهاي با گرانروي ISOVG46 تقريباً تمامي نيازهاي توصيه شده از طرف سازندگان دستگاه را از حدود گرانروي cSt 10 در شرايط کارکرد دايم تا گرانروي cSt 500 در شرايط آغاز به کار تأمين مي‏کنند. روغن‏هاي با گرانروي ISOVG68 يا استرهاي سنتزي PAG يا روانکارهاي پايه‏ي PAO بيشتر در کشورهايي استفاده مي‏شوند که داراي شرايط آب و هوايي گرم هستند. در سال‏هاي اخير از روانکارهاي توليد شده با استفاده از روش هيدروکراکينگ نيز استفاده زيادي مي‏شود

کمپرسورهاي دوراني پره مستقيم
روانکارهاي توصيه شده براي اين کمپرسورها شامل استانداردهاي DIN51517 CL وDIN51517 CLP يا روغن‏هاي HD SAE با گرانروي ISOVG 68 وISOVG 100 مي‏باشد.

کمپرسورهاي ديناميکي گريز از مرکز
قطعاتي که در اين کمپرسور ها نياز به روانکاري دارند عبارتند از:
  • ياتاقان‏ها
  • کاسه‏نمدها
ياتاقان‏ها مي‏توانند غلتان يا کف‏گرد باشند. براي روانکاري ياتاقان‏هاي کف‏گرد از روغن استفاده مي‏شود. ياتاقان‏هاي غلتان را مي‏توان با گريس يا روغن روانکاري کرد. در صورتي که کمپرسور توسط دنده چرخيده مي‏شود، براي روانکاري اين دنده‏ها و تعدادي از ياتاقان‏ها، مي‏توان از يک سيستم‏ روانکاري استفاده کرد.

کمپرسورهاي ديناميکي محوري
قطعاتي که بايد در اين کمپرسورها روانکاري شوند، عبارتند از:
  • کاسه‏نمدها
  • ياتاقان‏هاي متحرک
  • ياتاقان‏هاي کف‏گرد
معمولاً از روغن‏هاي گردشي داراي مواد افزودني در اين کمپرسورها استفاده مي‏شود. در صورتي که تنها ياتاقان‏ها بايد روانکاري شوند، از روغن با گرانروي ISOVG32 استفاده مي‏شود. در صورت وجود سيستم افزاينده‏ي سرعت بادي از روغن هاي با گرانروي بيشتر مانند ISOVG68 استفاده نمود.