منوی سایت
روغن‌‌پايه‌‌هاي سنتزي مورد استفاده در گريس
استفاده از روغنهای سنتزی در تهيه‌ي گريس‌هاي خاصي که در معرض دماي بسيار بالا قرار دارند، اهميت زيادي دارد. برخی از اين روغن‌ها در برابر آتش پايدارند و در درجه حرارت‌هاي بالا و پايين کارايي خوبي از خود نشان ميدهند. اين روغن‌ها شامل هيدروکربن‌هاي سنتزي، استرهاي آلي، پلي‌گليکول‌ها، استرهاي فسفاته و ... مي‌باشند.
پلي‌آلفا اولفين‌ها (PAOs)
پلي‌آلفا اولفين‌ها، روغن‌پايه‌هايي مناسب و ايده‌آل براي ساخت گريس‌هايي با محدوده‌ي دماي كاركرد وسيع هستند. اين مواد شاخص گرانروي بالا و نقطه‌ي ريزش بسيار پايين (در حدود C° 64-) دارند و با روغن‌هاي معدني نيز سازگار مي‌باشند.
گريس‌هاي تهيه شده از اين روغن‌پايه‌ها و يک قوام دهنده‌ي غير آلي با استقبال زيادي مواجه شده‌اند. اين گريس‌ها داراي عمر کارکرد زياد، پايداری بسيار ضعيف در برابر آتش و زيست‌تخريب‌پذيری کم هستند. از اين روغن‌ها براي ساخت گريس‌هايي که در ياتاقان‌هاي غلتان با شرايط کار سنگين مورد استفاده قرار مي‌گيرند و همچنين در هواپيماهاي مسافربري و جنگي، استفاده می‌شود. در کاربردهاي صنعتي، اين روغن‌ها را با استرهاي آلي که دارای قابليت نرم‌کنندگي هستند، مخلوط می‌کنند تا گريس حاصل از اين روغن‌ها سازگاري لازم با مواد درزگير موجود در دستگاه را داشته باشد.
گريس‌هاي ساخته شده از پلي‌آلفا اولفين‌هاي با گرانروي‌هاي مناسب، معمولاً به‌عنوان روانکارهاي مادام‌العمر به‌کار برده مي‌شوند. روغنهای ساخته شده از مخلوط روغن‌هاي معدني با پلی‌آلفا اولفين‌ها که نيمه‌سنتزي ناميده مي‌شوند، اغلب در گريس‌هاي ويژه براي افزايش عمر مفيد گريس استفاده مي‌شوند.
پلي‌بوتن‌ها
سميت کم، شاخص گرانروي زياد و چسبندگي خيلي خوب پلی‌بوتن‌ها به بهبود خواص روغن‌پايه‌های به کار رفته در ساخت گريس‌های با کارآيي بالا کمک مي‌کند. اين‌گونه گريس‌ها در خودروها، کاربردهاي صنعتي و تخصصي مورد استفاده هستند. خواص گريس‌هاي ساخته‌شده از روغن‌‌پايه‌‌هاي حاوي پلي‌بوتن بهبود‌هاي زيادي يافته است، از جمله افزايش قدرت چسبندگي، افزايش طول عمر مفيد، کاهش قابليت شسته شدن با آب و جدا شدن روغن و بهبود کارکرد در دماهاي پايين. پلي‌بوتن‌ها را همچنين مي‌توان در گريس‌هاي مورد استفاده در دماي بالا به عنوان حملکنندهي مخلوط‌های معلق روانکارهاي جامد مانند گرافيت، موليبدن‌دي‌سولفات به کار برد.
آروماتيک‌هاي آلکيله
آروماتيک‌هاي آلکيله جريان‌پذيری بسيار‌خوب در درجهحرارتهاي پايين، فراريت کم، شاخص گرانروي بالا (بيشتر از روغن‌هاي معدني) و نقطه‌ي ريزش پايين دارند.
از اين مواد به‌عنوان روانکار و يا يکی از ترکيبات موجود در فرموله کردن روانکارها استفاده مي‌شود. حلکنندگی فوق‌العاده و نقطه‌ي ريزش کم آنها، اين ترکيبات را روانکاري مناسب براي کار در شرايط دماي پايين ساخته است مانند گريس‌هاي مورد استفاده در نواحي قطبي.
استرهاي آلي
استرهاي آلي به عنوان روغن‌پايه در ساخت گريس‌هاي مورد نياز در هواپيماهايي که بايد در درجهحرارتهاي پايين و يا در دامنه‌ي وسيعي از درجه‌حرارت کار کنند، مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
استرهای با وزن مولکولي بالا، ساخته‌شده از دي‌اُل‌ها يا پلي‌اُل‌ها و دي‌کربوکسيليک‌اسيدها با گرانروي کمتر از 2000 سانتي‌استوک (در C° 40) به‌عنوان روغن‌پايه در گريس‌هايي که بايد مقاوم در برابر حلال باشند، مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
دي‌استرها براي تهيه‌ي گريس‌هايي با قابليت کارکرد تا دماهاي C° 73- (F° 99-) مناسب‌اند و پلي‌اُل‌استرها در ساخت گريس‌هايي که بايد در دامنه‌ي وسيعي از درجه‌حرارت کار کنند، به‌کار مي‌روند.
استرهاي فسفاته
اين دسته از مواد در حجم زيادي به عنوان روان‌کننده مورد استفاده قرار مي‌گيرند. يکي از خواص مهم استرهاي فسفاته مقاومت آنها در برابر آتش است، لذا از اين استرها در تهيه‌ي گريس‌هاي نسبتاً ارزان و مقاوم در برابر آتش استفاده مي‌شود. همچنين مقداري از استرهاي فسفاته در گريس‌ها و مخلوط روغن‌هاي معدني به عنوان مواد افزودني کاهش‌دهنده‌ي سايش و اصطکاک به کار برده مي‌شود.
سيليکون‌ها
سيليکون‌ها از قديمي‌ترين روغنهای سنتزي مي‌باشند. اين مواد به‌عنوان روغن‌پايه در ساخت گريس‌هايي که در درجهحرارتهاي بالا و يا دامنه‌ي وسيعي از درجه‌حرارت مورد استفاده قرار مي‌گيرند، به‌کار برده مي‌شوند. همچنين از روغنهای سيليکونی در ساخت گريس‌هايي که براي روانکاري قطعات ساخته‌شده از مواد کشپاری به کار می‌روند، استفاده می‌شود.
گرانروي روغن‌هاي سيليکوني در گريس‌ها در دماي C° 240 از حدود 75 تا 10000 سانتي‌استوک نوسان مي‌کند. روغن‌هاي دي‌متيل‌سيليکون از نظر زيست‌شناختي خنثي هستند و هنگامي که قوام دهنده‌ي سيليسيک اسيد بسيار متفرق‌شده به آنها افزوده شود، به‌عنوان ماده‌ي درزگير و يا در مواردی که به رسانايي گرمايي و رسانايي الکتريکي نياز است، مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
روغن‌هاي دي‌متيل‌سيليکون که به طور نسبي فنيل‌دار شده‌اند، داراي خواص خوب دماي پايين هستند و همراه انواع قوام دهنده، بسته به کاربرد آنها (اغلب نظامي)، در ساخت گريس‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند. روغن‌هاي دي‌متيل‌سيليکون که به طور جزئي فلوئوردار شده‌اند، اغلب با پودرهاي پلی‌تترافلوئور‌اتيلن (PTFE) از جمله تفلون غليظ‌سازي مي‌شوند. گريس‌هاي بر پايه‌ي سيليکون‌ها، پايداري بسيار خوبی در برابر اکسيدشدن حرارتي دارند و در دماهاي کم و زياد قابل استفاده هستند.
فلوئوروکربن‌ها
اين روغن‌ها داراي پايداری بسيار خوب در برابر حرارت و اکسيدشدن هستند. مقاومت اين دسته از روغن‌ها در برابر اكسي‍دشدن باعث مي‌شود گريس‌هاي حاصل از آنها براي روانكاري پمپها و كمپرسورهاي مواد خورنده از جمله اكسيژن، هالوژنها و اسيدهاي معدني بهكار گرفته شوند. گريس‌هايي که پايه‌ي روغني آن فلوئوروکربن مي‌باشد، براي ماشين‌هاي الکتريکي مناسب هستند.
اترهاي پرفلوئوره
گريس‌هايي كه از اترهاي پرفلوئوره همراه با پودر پلی‌تترافلوئور‌اتيلن به‌عنوان قوام دهنده ساخته مي‌شوند علاوه بر قابليت استفاده تا دماي C° 270، از بهترين گريس‌هايي هستند که مي‌توانند در حضور مواد شيميايي زيان‌آور مانند اکسيژن يا کلر مورد استفاده قرار گيرد.
اترهاي پلي‌فنيل
اين مواد آلي در درجهحرارتهاي بالا خواص بسيار‌خوبي دارند. پايداری اين سيالات در برابر تششع بسيار‌خوب است. بنابراين به‌عنوان روغن‌پايه در ساخت گريس‌هاي مقاوم در برابر تششع استفاده مي‌شوند. اين مواد در برابر اکسيدشدن حرارتي پايدار هستند و داراي انرژي سطح قابل توجهي هستند و در روانکاري اتصالات الکتريکي فلزات نجيب به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گيرند.
